Fundusze inwestycyjne otwarte są jedną z pięciu podstawowych kategorii funduszy, których działalność reguluje ustawa o funduszach inwestycyjnych z 1997 roku. Wszystkie fundusze powiernicze, które powstały przed wejściem w życie tej ustawy, zostały przekształcone w otwarte fundusze inwestycyjne. Otwarte fundusze inwestycyjne są, więc kontynuatorami prawnymi funduszy powierniczych, których działalność regulowała ustawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi z 1991 roku, i które działają w Polsce od 1992 roku.
Pod względem liczebności i wartości zgromadzonych aktywów fundusze otwarte są zdecydowanie najbardziej popularnym typem funduszy inwestycyjnych w Polsce. Fundusze otwarte mogą zbywać nieograniczoną liczbę jednostek uczestnictwa i są zobowiązane do ich odkupienia na każde żądanie uczestnika. Gotowość do odkupienia jednostek uczestnictwa oznacza, że fundusz otwarty musi być w stanie dokonać szybkiej zamiany posiadanych lokat na gotówkę. Lokaty funduszy otwartych charakteryzują się, więc znacznie większą płynnością niż w przypadku funduszy zamkniętych.
Fundusz otwarty jest również zobowiązany do prowadzenia rejestru uczestników. Czynność ta jest najczęściej powierzana wyspecjalizowanej firmie zwanej agentem transferowym. Do zadań agenta transferowego należy też ewidencjonowanie w rejestrach wszelkich zmian, które wynikają ze zleceń składanych przez uczestników funduszu.[1]
Specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte
Specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte stanowią szczególną formę funduszy inwestycyjnych otwartych. Podstawowa różnica polega na tym, że statut funduszu specjalistycznego może ograniczyć krąg uczestników oraz wprowadzać dodatkowe warunki, w jakich uczestnik może żądać odkupienia jednostek uczestnictwa, a w szczególności określać termin, w jakim odkupienie to może nastąpić. Spośród działających w Polsce funduszy specjalistycznych część adresowana jest wyłącznie do osób prawnych, inne natomiast przeznaczone są dla uczestników pracowniczych programów emerytalnych lub osób, które deklarują długoterminowe oszczędzanie. Jeśli zgodnie ze statutem uczestnikami danego specjalistycznego funduszu mogą być wyłącznie osoby prawne, to fundusz ten może stosować zasady polityki inwestycyjnej właściwe dla funduszy mieszanych.[2]
[1] por. Ustawa z dnia 22 marca 1991 roku Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych oraz ustawa z dnia 28 sierpnia 1997r. o funduszach inwestycyjnych
[2] por. Ustawa z dnia 28 sierpnia 1997r. o funduszach inwestycyjnych
