Fundusze strukturalne cieszą się niesłabnącą popularnością. W październiku tego roku odnotowano wzrost liczby wniosków o dofinansowanie także w ramach wcześniej mniej popularnych działań. Z kolei Komisja Europejska przekazała 22 miliony euro na refundację wydatków.
Dane dotyczące wykorzystania funduszy strukturalnych są zbierane za pomocą systemu monitorowania NPR/PWD. Badane są między innymi: wartość złożonych i ocenionych formalnie wniosków o dofinansowanie z funduszy strukturalnych, wartość podpisanych umów i wartość zrealizowanych płatności. Dane te są porównywane z wysokością środków dostępnych w latach 2004-2006 (tzw. alokacja). Analiza jest przeprowadzana dla każdego z programów operacyjnych tworzących Podstawy Wsparcia Wspólnoty (PWW) oraz Programów Inicjatywy Wspólnotowej (PIW) EQUAL i INTERREG III A.
W październiku złożono poprawne formalnie wnioski o wartości 2,1 mld złotych, a łączne wsparcie wnioskowane od początku realizacji WRS wzrosło do 50,7 mld złotych, czyli 151,5% alokacji na lata 2004-2006. Największy wzrost odnotowano w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) – o 17 punktów procentowych oraz Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich (SPO ROL) – o 11 punktów procentowych.
Wnioski o największej łącznej wartości w stosunku do przydziału na lata 2004-2006 zostały złożone w ramach:
- Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw (SPO WKP) – 214,63%,
- ZPORR – 195,86%.
Wciąż niewielkie zainteresowanie wzbudza Sektorowy Program Operacyjny Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb (SPO RYB).
Najpopularniejsze zajęcia w październiku tego roku to (liczba w nawiasach):
- Modernizacja i rozbudowa regionalnego systemu transportowego (1.1), Rozwój kultury i turystyki (1.4) oraz Obszary wiejskie (3.1) – ZPORR;
- Wsparcie dla przedsięwzięć w zakresie dostosowania przedsiębiorstw do wymogów ochrony środowiska (2.4) – SPO WKP.
A także, między innymi:
- Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego (2.3) – SPO ROL;
- Poprawa jakości edukacji w odniesieniu do potrzeb rynku pracy (2.2) – Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich (SPO RZL).
W ramach PIW INTERREG III A najczęściej wnioskowano o projekty w ramach współpracy Polska-Meklemburgia-Pomorze Zachodnie/Brandenburgia.
Po złożeniu wnioski są poddawane ocenie formalnej i merytorycznej według ustalonych kryteriów. Instytucje, których wnioski uzyskały najwyższą ocenę, podpisują umowy lub są powiadamiane o decyzji o dofinansowaniu projektu.
W październiku tego roku podpisano umowy na kwotę 1,56 miliarda złotych. W sumie od początku realizacji programów podpisano umowy na ponad 17 mld złotych, co stanowi 50,7% alokacji na lata 2004-2006.
Umowy o największej wartości w stosunku do alokacji na lata 2004-2006 zostały podpisane w ramach:
- Pomoc Techniczna Sektorowego Programu Operacyjnego (SPO PT) – 69,96%;
- Sektorowy Program Operacyjny Transport (SPO T) – 61,76%.
- ZPORR – 55,58%.
Pierwsza umowa w ramach INTERREG III A została podpisana w październiku tego roku. Obejmuje ona 90% zobowiązań w ramach działania Poprawa infrastruktury transportowej Programu Polska-Meklemburgia-Pomorze Przednie/Brandenburgia.
Październik był kolejnym miesiącem znacznego wzrostu płatności z kont programowych. Wydano 341 mln złotych, czyli o prawie 30% więcej niż we wrześniu tego roku. Natomiast od początku wdrażania funduszy strukturalnych wydano łącznie 1,45 mld złotych, czyli 4,35% alokacji na lata 2004-2006. Najwyższe łączne wydatki poniesiono dotychczas w ramach SPO RYB – 19,38% i SPO ROL – 13,06%. Płatności w październiku pochodziły ze wszystkich programów operacyjnych z wyjątkiem SPO RYBY i PIW INTERREG III A. Największe płatności – prawie 190 mln zł – zostały zrealizowane w ramach SPO ROL. Po raz pierwszy dokonano płatności w ramach SPO T.
We wrześniu do Komisji Europejskiej wpłynął kolejny wniosek o zwrot 37 milionów euro. Dotyczył on SPO ROL. W sumie złożono wnioski o wartości 113,6 mln euro, czyli 1,32% alokacji na lata 2004-2006. Z kolei Komisja Europejska wypłaciła Instytucji Płatniczej ponad 22 miliony euro jako refundację wydatków związanych z sześcioma programami operacyjnymi, w tym po raz pierwszy ze ZPORR, PO PT i PIW EQUAL.
Wskaźnik zawierania umów zbliżył się do pożądanego poziomu. Problemem pozostaje jednak tempo wydatkowania środków w różnych programach operacyjnych. W najbliższych miesiącach zostaną podjęte kroki w celu uproszczenia procedur, szczególnie w zakresie rozliczeń.