Weryfikacja hipotez i interpretacja wyników
Hipoteza jest elementem ściśle związanym z problemem badawczym oraz z towarzyszącymi mu celami.
Powołując się na W. Zaczyńskiego można przyjąć, że „hipoteza robocza jest pierwszą propozycją odpowiedzi na pytanie zawarte w problemie badawczym”[1]. W dalszym toku postępowania badawczego hipoteza może być udowodniona lub oddalona.
Z kolei M. Łobocki uważa, że „hipotezy robocze są oczekiwanymi przez badacza wynikami planowanych badań”[2]. Przewidywanie swoje prowadzący badania opiera przede wszystkim na posiadanym zakresie wiedzy i osobistych doświadczeniach jak również na twórczym zaangażowaniu się w sferze poznania i myślenia.
Stawianie oraz weryfikowanie hipotez to jeden z podstawowych procesów twórczego myślenia i fundamentalny element procesu tworzenia nauki.
Dobrze sformułowana hipoteza będzie opierać się na próbie ogarnięcia określonego zakresu procesów, zjawisk, faktów oraz takiego ich powiązania – przy użyciu dostępnych twierdzeń uzasadnionych naukowo oraz „wiedzy niepewnej” – w łańcuch przyczynowo-skutkowy, iż istnieje duże prawdopodobieństwo potwierdzenia w toku prowadzonych badań intuicji badacza odnoszących się do charakteru badanego zjawiska, procesu, faktu.
Weryfikacja hipotez polega na ich pełnym albo tylko częściowym potwierdzeniu. Tego rodzaju hipotezy są szczególnie wartościowe, ponieważ odsłaniają nowe prawa. Nie oznacza to wcale, iż odrzucone hipotezy (sfalsyfikowane) w wyniku badań były całkowicie bezwartościowe. Taka informacja też jest bardzo użyteczna – stanowią ona bowiem informację negatywną – odtąd już będzie wiadomo, gdzie nie należy szukać prawdy – i to właśnie stanowi o ich wartości. Przy zachowaniu metodologicznej poprawności, obydwie sytuacje będą spełniać kryteria pozytywnej oceny podjętych dociekań.
Przykładowa weryfikacja hipotez
W świetle przeprowadzonych badań należy:
Hipotezę 1 odrzucić – Badania wykazały, że nie istnieje istotna zależność między wartościowaniem potrzeb a wykształceniem ankietowanych.
Hipotezę 2 odrzucić – Jak wykazała analiza średniej na pytanie dla kategorii „potrzeby szacunku i uznania” wraz z wiekiem potrzeby te maleją.
Hipotezę 3 przyjąć – Wraz ze wzrostem zarobków maleją potrzeby bytowe i materialne na rzecz metapotrzeb. Przy czym im wyższe zarobki tym większa staje się chęć zaspokojenia potrzeb samorealizacji i autokreacji.
Hipotezę 4 przyjąć – Przełożeni nie rozumieją jaki wpływ mają czynniki higieniczne na zwiększenie efektywności pracy ale rozumieją znaczenie motywatorów. W związku z nie zapewnieniem właściwych czynników higienicznych poziom niezadowolenia wyniósł 3,58 na pięciostopniowej skali, natomiast stosowanie odpowiednich motywatorów spowodowało, ze poziom zadowolenia wyniósł 3,45 w pięciostopniowej skali.
Hipotezę 5 odrzucić -poprawa efektywności nie wymaga nakładów finansowych na wynagrodzenia oraz inne świadczenia pieniężne. Wysokość zarobków nie była znaczącym czynnikiem wpływającym na wzrost zadowolenia pracowników. Zajęła w ankiecie dopiero szóste miejsce. Nie była także znaczącym czynnikiem wpływającym na wzrost niezadowolenia. W tej kategorii zarobki zajęły dopiero czwarte miejsce.
[1] W. Zaczyński, „Praca badawcza nauczyciela”, Warszawa 1968, s. 47
[2] M. Łobocki, „Metody, techniki badań pedagogicznych”, Kraków 2000, s. 76
Jeśli szukają Państwo pomocy w napisaniu własnej pracy - potrzebują Państwo fachowych konsultacji to polecamy stronę pisanie prac - profesjonalna pomoc w pisaniu prac w granicach prawa.