Ankietowani w większości (łącznie 79,46%) przyznali, że przynależność do subkultury hip-hopowców bądź identyfikowanie się z kulturą hip-hopu pomaga im w wyrażeniu swojego buntu wobec rzeczywistości. Odpowiedzi te są typowe zarówno dla badanych kobiet, jak i mężczyzn. Przy czym w sumie 18,78% badanych nie czuje się raczej jednostkami zbuntowanymi – tabela 2.
Tabela 2. Wpływ przynależności do subkultury hip-hopowców bądź identyfikowanie się z kulturą hip-hopu na wyrażenie własnego buntu wobec rzeczywistości ze względu na płeć (N=112)
Lp. | Odpowiedź | BADANI | |||||
OGÓŁEM | KO] | BIETY | MĘŻCZYŹNI | ||||
L | % | L | % | L | % | ||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
1. | Zdecydowanie tak | 46 | 41,07 | 19 | 16,96 | 27 | 24,11 |
2. | Raczej tak | 43 | 38,39 | 12 | 10,71 | 13 | 11,61 |
3. | Trudno powiedzieć | 2 | 1,79 | 0 | 0,00 | 2 | 1,79 |
Tabela 2. c.d.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
4. | Raczej nie | 0 | 0,00 | 0 | 0,00 | 0 | 0,00 |
5. | Zdecydowanie nie | 0 | 0,00 | 0 | 0,00 | 0 | 0,00 |
6. | Raczej nie uważam się za człowieka zbuntowanego | 21 | 18,75 | 5 | 4,46 | 9 | 8,04 |
7. | RAZEM | 112 | 100,00 | 36 | 32,14 | 76 | 67,86 |
Legenda: L – liczba
Źródło: opracowanie własne, 2013.
Rozpatrując wpływ przynależności do subkultury hip-hopu, czy wpływ identyfikacji z kulturą hip-hopu jako środka, który służy do ekspresji buntu jednostki ze względu na wiek badanych, należy stwierdzić, że ta przynależność, czy identyfikacja jest w pierwszej kolejności najbardziej typowa dla najmłodszych z badanych respondentów (wiek od 12 do 16 lat), a dalej dla nieco starszych respondentów (od 17 do 19 lat) – tabela 3.
Nasuwa się wniosek, że hip-hop jest instrumentem wyrażenia buntu młodzieńczego przede wszystkim dla jednostek (zarówno płci męskiej, jak i żeńskiej) wchodzących w okres dojrzewania. Można przypuszczać, że respondenci ze starszej grupy wiekowej, byli hip-hopowcami bądź identyfikowali się z tą subkulturą już w młodszych latach, uznając w wieku nieco starszym, że wykorzystując atrybuty kultury hip-hopowej (tj. np. rapowanie, tworzenie tekstów, czy graffiti) mogą w dalszym ciągu komunikować otoczeniu swoje niezadowolenie z zastanej rzeczywistości.
Tabela 3. Wpływ przynależności do subkultury hip-hopowców bądź identyfikowanie się z kulturą hip-hopu i tegoż wpływ na wyrażenie własnego buntu wobec rzeczywistości ze względu na wiek Ą=112)
Lp. | Odpowiedź | BADANI | |||||
OGÓŁEM | od 12 do 16 lat | od 17 do powyżej 19 lat | |||||
L | % | L | % | L | % | ||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
1. | Zdecydowanie tak | 46 | 41,07 | 36 | 32,14 | 10 | 8,93 |
2. | Raczej tak | 43 | 38,39 | 13 | 11,61 | 30 | 26,79 |
3. | Trudno powiedzieć | 2 | 1,79 | 2 | 1,79 | 0 | 0,00 |
4. | Raczej nie | 0 | 0,00 | 0 | 0,00 | 0 | 0,00 |
5. | Zdecydowanie nie | 0 | 0,00 | 0 | 0,00 | 0 | 0,00 |
6. | Raczej nie uważam się za człowieka zbuntowanego | 21 | 18,75 | 9 | 8,04 | 12 | 10,71 |
7. | RAZEM | 112 | 100,00 | 60 | 53,57 | 52 | 46,43 |
Legenda: L – liczba
Źródło: opracowanie własne, 2013.
Ankietowani (w sumie 79,46%), którzy przyznali, że przynależność do subkultury hip-hopowców bądź identyfikowanie się z kulturą hip-hopu pomaga im w wyrażeniu swojego buntu wobec rzeczywistości, zostali zapytani o sposoby w jaki komunikują swój bunt otoczeniu. Wskazywali oni przede wszystkim na: sposób, w jaki postrzegają świat (31,25%), sposób wypowiadania się (27,67%) oraz sposób bycia (23,21%), czyli zachowywania się – wykres 6.
Dane nie sumują się do 100,00% z uwagi na możliwość wybrania kilku wariantów odpowiedzi.
Wykres 6. Sposób wyrażania buntu wobec rzeczywistości w konsekwencji przynależności do subkultury hip-hopu lub identyfikowania się z kulturą kip-hop (N=89)
Źródło: opracowanie własne, 2013.
Nieodłącznym atrybutem hip-hopowca jest ubiór. Jest on niezwykle specyficzny (tj. luźna bluza z reguły z kapturem, lenary, czapka z daszkiem, ogolona głowa). Ankietowanych zapytano, jakie miejsce spełnia ubiór w sposobie wyrażania ich samych (własnej osobowości i tożsamości) oraz w komunikowaniu przynależności do subkultury poprzez strój. Ponad połowa badanych (55,36%) przyznała, że ubiór jest ważny, aczkolwiek hip-hop jest filozofią życia, nie modą. Odpowiedzi te wskazują na wysoką dojrzałość badanych, aczkolwiek są najbardziej typowe dla respondentów zakwalifikowanych do starszej grupy wiekowej (od 17 do 19 lat). Ankietowani z młodszej grupy wiekowej również często przyznawali, że ubiór nie jest najważniejszych atrybutem komunikującym przynależność do subkultury hip-hopu
i identyfikowania się z jej założeniami, aczkolwiek nie zawsze dostrzegali, że jest to przede wszystkim filozofia życia – tabela 4.
Tabela 4. Ubiór hip-hopowca jako wyraz własnej osobowości i przynależności do kultury hip-hopu ze względu na wiek (Y=112)
Lp. | Odpowiedź | BADANI | |||||
OGÓŁEM | od 12 do 16 lat | od 17 do powyżej 19 lat | |||||
L | % | L | % | L | % | ||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
1. | Tak, ubiór jest najważniejszy | 17 | 15,18 | 15 | 13,39 | 2 | 1,79 |
2. | Tak, ubiór jest ważny, ale hip-hop to raczej filozofia, styl bycia, niż moda | 62 | 55,36 | 20 | 17,86 | 42 | 37,50 |
3. | Nie | 33 | 29,46 | 25 | 22,32 | 8 | 7,14 |
4. | RAZEM | 112 | 100,00 | 60 | 53,57 | 52 | 46,43 |
Legenda: L – liczba
Źródło: opracowanie własne, 2013.
Wobec powyższego, dla jednostek zbuntowanych, identyfikujących się z kulturą hip-hopu ubiór nie jest w większości przypadków środkiem uzewnętrzniania buntu – tabela 4.